Geleceği Aydınlatmak: Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Yükseköğretimin Yeniden İnşası, 1923–1946
Sergi İçerik Ekibi: Tuba Akbaytürk Çanak, Burak Başaranlar, İrem Ünal, Nathalie Defne Gier
Sergi Metinleri ve Danışman: Burak Başaranlar
Arşiv Araştırması: İrem Ünal, Nathalie Defne Gier
Bu sergi ilk kez Şubat tarihleri arasında ANAMED Galeri’ide sergilenmiştir.
Koç Üniversitesi, Cumhuriyet’in 100. yılı kapsamında yükseköğretimi inceleyen yeni bir sergiye yer veriyor. Suna Kıraç Kütüphanesi başta olmak üzere, farklı arşivlerden önemli belge ve görselleri izleyicilerle buluşturan “Geleceği Aydınlatmak: Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Yükseköğretimin Yeniden İnşası, 1923–1946” sergisi, Türkiye’nin geleceğini şekillendiren kritik bir dönemi mercek altına alıyor. Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi ekibi tarafından hazırlanan serginin, metni tarihçi Burak Başaranlar tarafından yazıldı.
Serginin odağını, eğitim altyapısı geliştirilmeye muhtaç, savaş yorgunu bir toplumu miras alan Cumhuriyet’in yükseköğretim alanındaki toplumsal atılımları oluşturuyor. Bu kapsamda ivme kazanan kadın hareketinin eğitim öğretimde sağladığı kazanımlara da değinilirken, fırsat eşitliği ve laiklik temelinde atılan adımların eğitim kurumlarının hukuk, sanat, ziraat ve beşeri bilimler alanlarındaki faaliyetlerine ve demokratikleşme sürecine sağladığı katkı inceleniyor.
Sergiye konu olan Cumhuriyet’in ilk yılları aynı zamanda dünyanın içinden geçtiği kritik bir dönemi de kapsıyor. Almanya’daki siyasi iklimden dolayı ülkelerini terk eden bilim insanlarının Türkiye’nin de içinde bulunduğu ülkelere sığındığı yıllara ait kilit bir belgenin de yer aldığı sergi, bu bilim insanlarının Türkiye’nin yükseköğretim temellerindeki etkisini de inceliyor.
Sergi ağırlıklı olarak, Cumhuriyet’in ilk yıllarında yeniden düzenlenen ve o dönemde kurulup bugün Ankara’da varlığını sürdüren, Türkiye’de yükseköğretimin geleceğini şekillendirmede kritik öneme sahip yükseköğretim kurumlarına odaklanıyor.
Josephine’in Gördüğü 20. Yüzyılda Anadolu’nun Kırsal Yörelerine Fotoğrafik Bakışlar
Bu sergi ilk kez tarihleri arasında ANAMED Merkez Han Galeri’sinde sergilenmiştir.
“Josephine’in Gördüğü” sergisi Amerikalı fotoğraf sanatçısı ve seyyah Josephine Powell’ın Anadolu’nun kırsal yaşamını belgeleyen fotoğraflarından oluşuyor.
Josephine Powell, Türkiye’ye ilk olarak 1955’te, Bizans mozaiklerini fotoğraflamak için geldi. Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra Türkiye’nin tamamını dolaşmasına izin verilen ilk yabancı oldu. Türk düz dokumalarıyla ilgilenmeye başladı. El sanatları hakkında bilgileri doğrudan doğruya Türk göçebelerinden almak için çalışmaya başladı. Bu objelerin hangi amaçlara hizmet ettiğini, hangi malzemelerden yapıldıklarını ve nasıl geliştirildiklerini inceledi. Sonraki yirmi yıl boyunca, o zamana kadar akademisyenler tarafından büyük ölçüde göz ardı edilen göçebe hayat tarzını fotoğraflarıyla belgeledi. Bu konularda akademik makaleler kaleme aldı. Anadolu kilimlerini, çuvallarını ve benzeri el ürünlerini toplamaya başladı; Anadolu’nun kırsal bölgelerinde dokumacılığın rolünü ve önemini yansıtan bir koleksiyon oluşturdu.
Yer:
Rus asıllı amatör fotoğrafçı Nicholas V. Artamonoff’un 1930-1947 yılları arasında çektiği İstanbul’daki Bizans mimarlık mirası ve insan manzaraları fotoğraflarından oluşan sergi, o dönemden beri köklü bir değişim geçiren kentin benzersiz bir kaydını oluşturuyor. Robert Kolej’de okuduğu ve çalıştığı yıllarda fotoğrafçılığa ve İstanbul’un kültürel mirasına merak saran Artamonoff’un eserlerine çok kapsamlı bir araştırma sonucu ulaşıldı.
Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon
Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon, Bizans İmparatorluğu’nun gücünün azaldığı dönemde, başkent İstanbul ile siyaset, ticaret ve sanat alanlarında rekabet eden Trabzon’u ve döneminin en önemli yapılarından biri olan Trabzon Ayasofyası’nı ele alıyor. Uluslararası arşivlerden derlenen fotoğraf, çizim ve nadir eserlerin pek çoğunun ilk kez gün ışığına çıkarıldığı sergide, sanat tarihi açısından Trabzon ve yapılarının kendine özgü zenginliklerine vurgu yapılıyor. Sergi, 18 Eylül 2016’ya kadar ziyaret edilebilir.
ÇEPERDE İstanbul Kara Surları
“ÇEPERDE, İstanbul Kara Surları”, 5. yüzyılda inşa edilmiş ve kente karakterini veren en önemli anıtlardan biri olarak kabul edilen İstanbul Kara Surları’nı konu ediyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve Theodosios Surları olarak da adlandırılan surlar ile yakın çevresinin incelendiği sergide, 1600 yıllık tarihi boyunca kentin izlerini taşıyan çok katmanlı kültürel peyzaj gözler önüne seriliyor. Sergide, surların kentin su sistemi ve yeşil alanlarıyla ilişkisine, surlarla bütünleşmiş ruhani ve dinsel hafızaya, surlar çevresinde yaşamış insanların hikayelerine ve surları ziyaret etmiş kentlilerle gezginlerin anılarına yer veriliyor.
Anadolu’da John Garstang’ın Ayak İzleri
Küratör: Alan M. Greaves
Bu sergi ilk kez 17 Eylül – 20 Aralık 2015 tarihleri arasında ANAMED Galeri’de sergilenmiştir.
Anadolu’da John Garstang’ın Ayak İzleri, ünlü İngiliz arkeolog John Garstang’ın Hitit Uygarlığı’nın Anadolu’daki yerleşimi konusundaki araştırmalarını odağına alıyor. Liverpool Üniversitesi işbirliğiyle hazırlanan ve Garstang Arkeoloji Müzesi arşivinden derlenen fotoğraf ve tarihi belgeler yer alıyor.
Ankara İngiliz Arkeoloji Enstitüsü’nün (BIAA) kurucususu olan Garstang’ın kazı defterleri, izin yazışmaları ve ilginç anekdotlarını içeren şahsi notları BIAA Arşivi’nden seçilerek sergiye dahil edildi. Liverpool Üniversitesi’nin 5 yıl boyunca yürüttüğü titiz çalışma ve araştırmaların sonucunda dijitalleştirdiği cam negatiflerden ve albümlerden seçilen fotoğrafların yer aldığı sergi, arkeoloji ve tarih meraklıları için önemli bir arşivi ilk defa gözler önüne seriyor.