Girardelli, Paolo

Boğaziçi Üniversitesi

Araştırma Konusu: Şark Meselesi’nin Peyzajları: 1831 Yangını Öncesi ve Sonrasında Beyoğlu

1831 Pera yangını, İstanbul’un kentsel ve mimari tarihinin oldukça göz ardı edilmiş bir faslını oluşturur. Ceneviz yerleşmesi Galata’nın kendi surlarının dışına doğru genişlemesinden doğmuş olan bu banliyönün gelişimi o tarihe kadar büyük ölçüde Osmanlı çizgisini takip etmiş, Marmara ve Haliç’e bakan yamaçlar seyrek bir şekilde ahşap konut yapılarıyla kaplanmıştı. Grand Rue’nün (bugünkü İstiklâl Caddesi’nin) üzerinde veya yakınında bulunan Katolik dininin ve Avrupa diplomasisinin simge yapıları bile yerel mimarlık kültürünün birçok özelliğini benimsemişti. Araştırmamın ilk kısmı, 1831 yangınının, sebep olduğu fiziksel yıkımın ötesinde, yerli ve yabancı görsel/kentsel kültürler arasındaki denge ve örtüşmelerin oluşturduğu uluslarötesi, melez manzarayı nasıl ortadan kaldırdığını göstermeyi amaçlıyor. İkinci bölüm, sefarethanelerin eşi görülmemiş anıtsal ölçeklerde ve çoğunlukla Batı mimarisindeki akademik klasisizm üslubunda yeniden inşası için başlatılan projeleri değerlendirecektir. Uzak kurumlardan alınan görsel ve yazılı arşiv kaynaklarını kullanan ve Beyoğlu’ndaki Avrupa elçiliklerini (tekil, ulusal sembollerden ziyade) dinamik, etkileşimli, gelişmekte olan bir sistemin parçaları olarak gözlemleyen bu çalışma, “Şark Meselesi” denen sorunun, birbirine rakip farklı aktörler tarafından Pera’nın zengin kentsel palimpsestine nasıl işlenip kodlandığını ve yeniden yazıldığını anlamaya yardımcı olacaktır.

Paolo Girardelli (Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü) özellikle Geç Osmanlı şehirlerindeki Avrupalı ​​ve gayrimüslim varlığının görsel/mekânsal boyutu üzerine çalışan bir sanat ve mimarlık tarihçisidir. 2005-2006’da MIT’de Aga Khan Bursiyeri, 2013’te de Paris’teki Ulusal Sanat Tarihi Enstitüsü’nde (INHA) davetli araştırmacı olarak bulundu. Yayınları, mekân, diplomasi, din ve toplumsal kimlikler arasındaki ilişkiye odaklanmaktadır.